Komende evenementen

Naar een staakt-het-vuren in Oekraïne?

 

15 januari 2025

Verschenen  op 10 januari 2025 op  German Foreign Policy (*)
Nederlandse vertaling door Ander Europa
Met dank voor de toelating tot publicatie

 

Een paar dagen voor de inauguratie van de toekomstige Amerikaanse president Donald Trump laait het debat op over scenario’s om de oorlog in Oekraïne te beëindigen. De regering Biden en de meeste Europese regeringen hebben geprobeerd de oorlog te rekken, niet in de laatste plaats door steeds nieuwe wapens te leveren en Kiev te financieren. Trump, die ooit verklaarde de oorlog onmiddellijk te willen beëindigen, heeft het nu over een periode die wel zes maanden kan in beslag nemen. Ondertussen neemt de steun onder de bevolking voor de oorlog duidelijk af, zowel in Oekraïne zelf als in West-Europa. Enquêtes tonen aan dat er in een aantal landen een meerderheid is voor snelle onderhandelingen. Met betrekking tot de naoorlogse wederopbouw van Oekraïne eisen politici in toenemende mate de volledige inbeslagname van in Europa geplaatste activa van de Russische centrale bank. Duitse politici volgen het anti-Bejing verhaal van het Westen en zijn ook categorisch tegen het accepteren van Chinese hulp bij de wederopbouw van de verwoeste economie. Beijing mag “absoluut geen rol spelen bij de wederopbouw van Oekraïne”, eist Marie-Agnes Strack-Zimmermann (van de liberale FDP), voorzitster van de Defensiecommissie in het Europees Parlement. Ondertussen verwachten enkele waarnemers dat sommigen in een uitgeput naoorlogs Oekraïne een “haat” tegen het Westen zullen ontwikkelen omdat ze zich realiseren dat de NAVO-landen hun beloften aan Kiev niet zijn nagekomen.

 

Tot zes maanden

Een paar dagen voor de inauguratie van de toekomstige president van de VS, Donald Trump, neemt het debat over een mogelijk einde van de oorlog in Oekraïne toe. Trump had tijdens de verkiezingscampagne aangekondigd dat hij snel een deal zou sluiten en de oorlog zou beëindigen. In een toespraak beweerde hij in het wilde weg dat hij het “binnen de 24 uur” zou oplossen. Trump zelf heeft het nu over een periode van mogelijk “zes maanden”. Zijn aangewezen speciale gezant voor Oekraïne, Keith Kellogg, zegt dat hij streeft naar een periode van ongeveer honderd dagen om een “levensvatbare en duurzame” vrede te bereiken.[1] Een reis naar Kiev, die oorspronkelijk door Kellogg was gepland om rond deze tijd plaats te vinden, is uitgesteld zonder vermelding van redenen. Het zal waarschijnlijk pas gebeuren nadat Trump is aangetreden.[2] De regering Biden en de meerderheid van de Europese regeringen doen wat ze kunnen om Oekraïne aan het vechten te houden en het einde van de vijandelijkheden uit te stellen. Hun argument is dat onderhandelingen met Moskou alleen mogen beginnen vanuit een sterke positie. Het is een argument dat zou kunnen bijdragen om Trump ervan te overtuigen om zijn tijd te nemen, omdat ze weten dat Trump “geobsedeerd is door kracht en er sterk uitzien”, zoals een Europese regeringsfunctionaris zei.[3]

 

Meerderheid voor onderhandelingen

Het blijft onduidelijk hoe Oekraïne een sterke positie kan bereiken. De Oekraïense strijdkrachten moesten onlangs Koerachove opgeven, een stad ten zuidwesten van Donetsk. In de nabije toekomst zouden ze de strategisch belangrijke stad Pokrovsk kunnen verliezen. Hun poging om het initiatief terug te winnen met een nieuw offensief in de Russische regio Koersk lijkt te zijn mislukt. Het aantal deserteurs, dat eind vorig jaar al op 200.000 of meer werd geschat, blijft stijgen.[4] Volgens opiniepeilingen is een duidelijke meerderheid van de Oekraïners er al lang voorstander van om snel over te gaan tot onderhandelingen over een einde van de oorlog in plaats van te hopen op een onwaarschijnlijke militaire overwinning.[5] De ooit veel gehoorde opvatting in West-Europa dat de Oekraïners moeten blijven vechten tot Rusland zich terugtrekt uit al het Oekraïense grondgebied, wordt steeds zeldzamer. Volgens een recent onderzoek in zeven West-Europese landen wil alleen in Zweden de helft van de bevolking doorgaan met vechten, terwijl in Duitsland, Frankrijk, Italië en Spanje aanzienlijk meer mensen voorstander zijn van het snel aangaan van vredesonderhandelingen.[6] Dit standpunt wordt nu gesteund door 45 procent van de bevolking in Duitsland en maar liefst 55 procent in Italië.

 

Betrokken bij de oorlog

In een recent antwoord van de Duitse regering op een formeel verzoek om informatie van Die Linke in de Bondsdag staat dat de Bundeswehr nu 54 soldaten heeft die betrokken zijn bij de oorlog in Oekraïne. Meer specifiek zijn er momenteel 44 Duitse soldaten actief in het nieuwe Oekraïne-commando van de NAVO. NSATU (‘NATO Security Assistance and Training for Ukraine’). Dit is een structuur in de US Clay Barracks in Wiesbaden die belast is met de coördinatie van militaire bijstand aan de Oekraïense strijdkrachten.[7] De verklaring voegde eraan toe dat tien Duitse militairen veiligheidstaken uitvoeren als onderdeel van een zogenaamde Vrijwillige Nationale Bijdrage, maar de details zijn niet bekend. Volgens Bondsdaglid Sören Pellmann (Die Linke) is dit een NAVO-programma “dat militaire structuren opzet en ondersteunt op het grondgebied van Oekraïne.” Het is daarom onduidelijk of de tien Duitse soldaten op Oekraïens grondgebied opereren en dus strijders midden in een oorlogsgebied zijn.[8] Ongeacht de gevaren blijven Duitse politici erop aandringen dat de Bundeswehr troepen naar Oekraïne stuurt om een eventueel toekomstig staakt-het-vuren veilig te stellen. CDU politicus Roderich Kiesewetter, die verantwoordelijk is voor het buitenlands en militair beleid, heeft opgeroepen om dit te doen “op het juiste moment met robuust uitgeruste troepen”.[9]

 

Enorme kosten van wederopbouw

Daarnaast is er ook steeds meer aandacht voor de vraag hoe het Westen moet omgaan met een door oorlog verwoest Oekraïne als de gevechten ophouden. Het is al lang duidelijk dat de noodzakelijke wederopbouw immense bedragen zal kosten. Trump heeft al duidelijk gemaakt dat hij tegen het gebruik van Amerikaanse fondsen voor dit werk is. Het Westen heeft herhaaldelijk opgeroepen tot inbeslagname van de in Europa bevroren tegoeden van de Russische centrale bank, die bijna 260 miljard euro bedragen. De rente op een deel van deze tegoeden wordt al gebruikt om leningen te verstrekken ter ondersteuning van Oekraïne. [10] Een volledige confiscatie van de hoofdsom zou natuurlijk een gevaarlijk precedent voor Europa kunnen worden. Landen die bijvoorbeeld claims hebben ingediend tegen Duitsland als gevolg van zijn koloniale of nazi-misdaden, zouden juridische stappen kunnen ondernemen om Duitse bezittingen in het buitenland te confisqueren. Dit vooruitzicht heeft Berlijn tot nu toe doen terugschrikken voor een dergelijke graai naar geld.

 

Verwoestingen in Bucha (Foto Rawpixel, publiek domein)

‘China mag geen rol spelen’

Als alternatief zou het denkbaar zijn om economisch sterke landen als China te betrekken bij de wederopbouw van Oekraïne. Duitse politici zijn hier echter fel op tegen. “Europa moet voorkomen dat China een rol speelt bij de wederopbouw van Oekraïne”, roept bijvoorbeeld CDU-politicus Kiesewetter uit. De Volksrepubliek heeft volgens hem “een zeer duidelijk belang bij het verkrijgen van invloed in Oekraïne”, iets wat voorkomen moet worden.[11] Collega-havik Marie-Agnes Strack-Zimmermann (FDP), die voorzitter is van de Subcommissie veiligheid en defensie in het Europees Parlement, is het hiermee eens: “China mag absoluut geen rol spelen in de wederopbouw van Oekraïne. Integendeel, het is tijd om een einde te maken aan de uitverkoop van de Europese infrastructuur.”[12] De EU is echter al zwaar belast door haar steun aan de oorlog in Oekraïne en zou dan het grootste deel van de enorme kosten van de wederopbouw alleen moeten dragen.

 

Haat tegen het Westen

Jan Jireš, directeur-generaal van de afdeling defensiebeleid en strategie van het Tsjechische ministerie van Defensie, bracht onlangs een ander aspect van een staakt-het-vuren ter sprake dat tot nu toe in Duitsland grotendeels is genegeerd. Jireš herinnerde eraan dat westerse landen altijd hebben beweerd dat ze er alles aan zouden doen om Oekraïne te laten winnen. In werkelijkheid is de militaire steun voor Kiev nooit zo onbeperkt geweest als het Westen heeft gesuggereerd. De kloof tussen retorische steun en daadwerkelijke steun wordt steeds duidelijker voor delen van de Oekraïense samenleving, vooral nu het vooruitzicht van een militaire nederlaag levensgroot opdoemt. De al groeiende woede jegens het Westen zal, beweert Jireš, omslaan in haat na een staakt-het-vuren dat volgens hem niet op vrede zal neerkomen.[13]

 

 

(*) German-Foreign-Policy.com is het werk van een team onafhankelijke journalisten en sociale wetenschappers die “permanent de hernieuwde pogingen van Duitsland opvolgen om terug een hoge machtsstatus te verwerven op economisch, militair en politiek vlak.” De meeste artikels zijn zowel in het Duits als het Engels beschikbaar.

 

[1] Henry Foy, Max Seddon, Amy Kazmin: Donald Trump pushes back Ukraine war deadline in sign of support for Kyiv. ft.com 09.01.2025.

[2] Vasilisa Stepanenko: Trump’s Ukraine envoy postpones planned trip to Kyiv, top Ukrainian diplomat says. apnews.com 08.01.2025.

[3] Henry Foy, Max Seddon, Amy Kazmin: Donald Trump pushes back Ukraine war deadline in sign of support for Kyiv. ft.com 09.01.2025.

[4], [5] Zie ook : Bis zum allerletzten Ukrainer.

[6] Jon Henley, Luke Harding: Support for Ukraine ‘until it wins’ falls sharply in western Europe, poll finds. theguardian.com 26.12.2024.

[7] Zie On Europe’s shoulders.

[8] Raphael Schmeller: Bundesregierung bestätigt: 54 Bundeswehrsoldaten im Rahmen der Nato für Ukraine tätig. berliner-zeitung.de 07.01.2025.

[9] Lucas Wiegelmann: Deutsche Truppen in der Ukraine? Für CDU-Mann Kiesewetter ist das Plicht. schwaebische.de 03.01.2025.

[10] Zie ook: Kursk and the consequences.

[11], [12] Daniel Friedrich Sturm: Deutsche Außenpolitiker warnen: „China darf beim Aufbau der Ukraine keine Rolle spielen“. tagesspiegel.de 02.01.2025.

[13] Stephan Löwenstein: „Ukrainer werden den Westen hassen“. Frankfurter Allgemeine Zeitung 03.01.2025.

 


 

 

Een reactie op “Naar een staakt-het-vuren in Oekraïne?”

  1. De Zweedse zangeres Zarah Leander (1907-1981) zong het lied : ” Ich weiss , es wird einmal ein Wunder gescheh’n ” (1942) . Vrede of capitulatie ? Poetin heeft duidelijk gemaakt wat hij wil ! In tegenstelling tot wat velen denken Trump heeft geen vrijheid van handelen, in de senaat heeft hij een kleine meerderheid 5 zetels en onder zijn Republikeinen zitten ook neo-con haviken à la Mich Mc Connell.die nauwgezet het doen en laten van Trump zullen volgen.
    Het enige wat we kunnen toejuichen is dat na 4 jaar, de twee grootste atoommachten terug met elkaar gaan praten.
    Voor de rest zal dat wapengekletter doorgaan totdat er eentje zegt nu is het genoeg! Als de USA en de EU bij hun eis blijven dat in Oekraïne de dienstplicht op 18 jaar moet worden gebracht is de kans groot dat het land implodeert en dan is dat niet de fout van het Westen , maar is het hun eigen fout en zo ontsnapt Het Westen aan de vernedering ! Voor de wederopbouw van het Land zal BlackRock de taken verdelen dat was de afspraak en zal de USA de leiding nemen !

Laat een reactie achter

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *