Raffaella Bolini zit in de leiding van Arci, de grootste culturele organisatie in Italië, met meer dan een miljoen leden. Vanuit die positie was zij een van de bezielers van de mobilisaties tegen de G8 in Genua, in de zomer van 2001, en een jaar later van het eerste Europees Sociaal Forum in Firenze. Sinds Genua werden nauwe banden gesmeed met de Griekse altermondialisten.
Bolini bewoog zich niet op het partijpolitieke terrein, maar tijdens de laatste Europese verkiezingen gaf zij toch openlijk steun aan de lijst L’Altra Europa con Tsipras, die er in zou slagen de hopeloos verdeelde Italiaanse linkerzijde over de kiesdrempel te tillen.
Op 14 februari wordt in Rome betoogd in solidariteit met de Griekse regering tegen de troika. Het zou wel eens de grootste steunbetuiging in Europa aan de Grieken tot nog toe kunnen worden, en het wordt ook een graadmeter voor de vraag of de Italiaanse linkerzijde uit haar as kan verrijzen en een uitdaging kan gaan vormen voor de sociaaldemocratische regering van Renzi.
De Italiaanse website controlacrisi.org interviewde Bolini in de aanloop naar deze betoging. (fs)
Het initiatief van 14 februari is historisch, het brengt erg verschillende krachten samen. Kortom, een klein mirakel.
Het brengt krachten samen die elk op hun eigen manier zijn blijven geloven dat een ander Europa werkelijk mogelijk is. Het gaat dan om vakbonden die vooral de laatste tijd op straat in verzet bleven gaan, sociale bewegingen, politieke krachten en verenigingen. Allen staan zij achter de betoging. Op een week tijd werd de betoging georganiseerd. Dat komt niet vaak voor. Het zijn van die momenten waarop je het gevoel hebt dat je op een historisch keerpunt staat en dat je er een rol in kan spelen.
We weten heel goed dat we allemaal de laatste jaren erg tekort geschoten zijn. We waren niet in staat een antwoord te bieden op de uitdaging die de troika betekende voor eenieder in Europa. Maar wat nu gebeurt in Griekenland biedt duidelijk een opening. Indien we niet in staat waren geweest de rangen te sluiten en achter Tsipras te staan in zijn confrontatie met de troika, die echt iets heroïsch heeft, dan konden we niet meer in de spiegel kijken. Dat zijn de tijden waarin we leven. Het zijn tijden waarin wij en de volkeren van Europa het belangrijkste wapen zijn om Tsipras sterker te maken in zijn gevecht met de machtigen. Tsipras is onze kans. En het toont hoe je kan bewijzen dat je de verantwoordelijkheden van ons tijdperk aan kan. Wie zaterdag op straat komt maakt mee onze geschiedenis.
Europa staat daadwerkelijk voor de keuze, en kan een andere weg inslaan dan de weg die tot nog toe werd gevolgd en bestond uit de vernietiging van onze rechten, van de democratie en van onze waardigheid. Maar we kunnen ook niet negeren dat deze geschiedenis brutaal kan worden afgeblokt. We zijn klein en schieten te kort, maar we weten dat we de geschiedenis kunnen veranderen, zoals we in Griekenland gezien hebben toen de kleinen hun krachten bundelden, en op voorwaarde dat we niet enkel de juiste ideeën hebben maar ook de juiste dingen doen. Het is dus nu aan ons. Wij staan aan de zijde van het Griekse volk en aan de zijde van de mensen bij ons, die behoefte hebben aan hoop.
In Athene was het mooi om zien tijdens de feestelijkheden die avond op het plein, al die jeugd. Tsipras is er in geslaagd de sociale strijd en de behoefte aan een nieuw bewind te verzoenen, waarbij de oude heersende klasse naar de sloop werd verwezen, zoals wij in Italië zeggen.
Ook in Griekenland hebben ze hun moeilijke momenten gehad, maar zoals ik het zie hebben ze een benadering die helemaal anders is dan onze manier om aan politiek te doen. Op dat plein liepen erg jonge mensen arm in arm met ouderen, arbeiders met studenten. Hun recept was niet dat van de sloop. Hun recept was erg eenvoudig. Toen de mensen alles verloren hebben ze allen de handen solidair uit de mouwen gestoken in de wijken, om dicht te blijven bij zij die de gruwel en de frustratie ondergingen van een vernietigd bestaan. Zij hebben een manier gevonden om in de wijken niet op te treden als hulpverleners, maar door solidariteit mensen hun waardigheid terug te geven. Wat zij hebben opgebouwd is de ontvoogding van de mensen. Op het plein waren het niet de oude militanten maar de nieuwe, die doorheen hun ellende niet alleen hulp gevonden hebben. maar ook weer anderen zijn gaan helpen. Zij hebben niet gewonnen omdat ze zich identificeerden met een leider met een goede look op TV. Hun identiteit hebben ze opgebouwd door dag na dag actief te zijn in de wijken werkend aan de ontvoogding van de mensen. Dat is volgens mij de les die ze ons leren.
Wat denk je van het Europees kader van de mobilisaties?
De overwinning van Tsipras betekent in Europa een waterscheiding, want niets zal meer zijn als voorheen. De Duitse vakbonden hebben de kant gekozen van Tsipras, en het Europees Vakverbond heeft in een verklaring zijn volledige steun uitgesproken aan een regering, de Griekse, wat zeer ongebruikelijk is voor een vakbond. Dit verrandert het Europees draaiboek. De Grieken hebben doorheen hun moeilijke strijd de weg geopend naar de hoop. We beleven een dramatisch moment waarin deze hoop de kracht en de moed kan geven om die weg te verbreden. Maar dit op een voorwaarde, dat we samen blijven. We moeten niet denken dat we aansluiting vinden bij de onvrede van de bevolking als elkeen vooral bezig is met het planten van de eigen vlag. Elk van ons weet het alleen niet te kunnen. Samen kunnen we een nieuwe bladzijde schrijven. Omdat Tsipras de open confrontatie aangaat zijn er geen excuses meer, er is geen ruimte meer voor dubbelzinnigheid. Ik ben blij dat voor 14 februari zowat alle democratische krachten van ons land de keuze gemaakt hebben aan de zijde van Tsipras te staan.
We hebben het nu over de confrontie van Griekenland met de troika, maar we moeten ook aan de Italiaanse agenda denken.
We beleven een sleutelmoment. Er is een kans dat Griekenland niet alleen blijft, en misschien zullen we zien hoe in de eurogroep een klein land dat tot de periferie wordt gerekend in staat is de grote europese machten te doen bewegen. Dat verandert ook onze agenda. Verder ben ik het met je eens, we moeten oiok onze eigen agenda maken. En het is niet zo dat we daarbij met lege handen staan. Eerst en vooral is er het inzamelen van handtekeningen voor de initiatiefwet voor de opheffing van het verplichte begrotingsevenwicht en voor de erkenning van het grondwettelijk recht op basisnoden, en dan is er de economie, de strijd tegen het TTIP, de strijd van de vakbond. Het punt is echter dat het moeilijk is om te winnen indien we verdeeld blijven.