13 mei 2025 – Het gebeurt niet elke dag dat de voorzittter van het Europees parlement Roberta Metsola, lid van de dominante Europese Volkspartij EVP, dreigt naar het Hof van Justitie te stappen wegens het optreden van Commissievoorzitter von der Leyen, eveneens lid van de Europese Volkspartij. Heibel bij de EVP? Ik denk het niet, eerder een schimmenspel dat de goegemeente er moet van overtuigen dat er een ‘levende Europese democratie’ bestaat.
Waarover gaat het? Zoals men weet kondigde Commissievoorzitter von der Leyen aan dat er 800 miljard euro voor defensie zal ‘gemobiliseerd’ worden, het leeuwenaandeel van 650 miljard komend van de lidstaten en 150 miljard waarvoor de Commissie zal instaan. Wetend dat de begrotingen van de lidstaten dat in feite niet toelaten zonder kaalslag in de sociale sector, een toestand mede veroorzaakt door de begrotingsregels van de Commissie zelf, vond de Commissie twee trucs om de pil te vergulden. Uitgaven voor defensie kunnen gedeeltelijk en tijdelijk aan die begrotingsregels ontsnappen, en anderzijds kan Europees geld dat bestemd is om economisch achtergebleven regio’s een ruggensteuntje te geven (de zgn. cohesiefondsen, ter waarde van 392 miljard euro voor de periode 2021-2027) door regeringen herbestemd worden voor… defensie-uitgaven.
Op 6 mei gaf het Europees Rekenhof zijn opinie over de Commissieplannen. Niet over de grond van de zaak, de herbestemming richting militaire toepassingen van geld bedoeld voor regionale ontwikkeling, maar een reeks administratieve bezwaren: “De voorgestelde maatregelen kunnen de complexiteit vergroten, de administratieve capaciteit onder druk zetten en de beleidsfocus op het verminderen van regionale verschillen verminderen.”
Gesterkt door deze (niet bindende) opinie schreef parlementsvoorzitter Metsola een brief naar von der Leyen. Ook deze gaat niet over de grond van de zaak. Integendeel, “Het Europees Parlement trekt de verdiensten van dit voorstel voor een verordening niet in twijfel,” schrijft Metsola, maar ze vreest dat de aanneming ervan zonder de juiste rechtsgrondslag “de democratische legitimiteit in gevaar zou brengen door de wetgevende en controlerende functies van het Parlement te ondermijnen”. Het parlementair protest komt er enkel op neer dat het inroepen van hoogdringendheid en artikel 122 te ver bij het haar getrokken is, en vervangen moet worden door een andere juridische constructie, waar het Parlement dan zonder ‘gewetensprobleem’ zijn goedkeuring kan aan geven. Ook al dreigt Metsola met het inroepen van het Europees Hof van Justitie, het blijft een procedurekwestie die totaal voorbijgaat aan de werkelijke bedreiging van de democratie door de militarisering van de samenleving.
De Europese Commissie schijnt echter niet van plan te zijn om af te stappen van haar hoogdringendheidsargument. “De Europese Commissie zal altijd beschikbaar zijn om uit te leggen waarom artikel 122 is gekozen als de juiste rechtsgrondslag” zei een commissiewoordvoerder, die verwees naar von der Leyen’s politieke richtlijnen bij het begin van haar tweede ambtstermijn: “Artikel 122 zal alleen worden gebruikt in uitzonderlijke omstandigheden, zoals de omstandigheden waarin we nu leven.” (hm)
Thanks Herman en zo zie je weer eens in wat voor een schijn democratie we leven. Joost van den Vondel zei en schreef het al in de XVII de eeuw : ” De Wereld is een schouwtoneel ” en dat zal het blijven. “Als ze niks nieuws kunnen brengen veranderen ze hun woordenschat ” zei politicus Jean Jaurès !