5 juli 2021- Ik zou niet zo ver gaan om van een ‘bullet fee’ te spreken – de rekening die naar verluidt in sommige gevallen aan de familie van een terdoodveroordeelde wordt gepresenteerd om de executiekosten te betalen – maar is het niet cynisch te vernemen dat er uit het Europees budget jaarlijks tientallen miljoenen euro’s gaan naar de grote consultancybedrijven om de EU te adviseren bij haar neoliberale hervormingen? U bent met andere woorden medefinancier van de Europese afbraakpolitiek.

The ‘Big Four’, dat zijn Deloitte, Ernst&Young, PricewaterhouseCoopers en KPMG, kregen verleden jaar voor  meer dan 156 miljoen euro contracten, waarvan een aanzienlijk deel voor hun ‘goede raad’ in verband met de structurele hervormingen die de Europese Commissie de lidstaten gradueel oplegt. In 2019 was het ‘maar’ 125 miljoen, maar ondertussen is er het Europees corona-Herstelfonds, dat lidstaten zogezegd bijstaat om de crisis te boven te komen, maar dan met ‘strings attached’, d.i. met voorwaarden om sociaaleconomische hervormingen door te voeren. In de periode 2016-2019 kregen de Big Four van de Commissie contracten ter waarde van 462 miljoen euro. Een en ander blijkt uit een onderzoek van Euractiv over deze lucratieve contracten.

Dat de EU haar antisociale hervormingen met een soort steekpenningen wil promoten is een gevaar waar we reeds heel lang geleden voor waarschuwden. De Europese molens malen traag, maar gestaag. In 2017 werd het ‘steunprogramma voor structurele hervormingen’ (Structural Reform Support Programme) gestart, ondertussen omgedoopt (met de minder aanstootgevende naam?) Instrument voor technische ondersteuning (Technical Support Programme) en met een budget dat ondertussen opgelopen is tot gemiddeld 115 miljoen euro per jaar.

Zoals gezegd zagen we een Europese financiële steun voor hervormingen in de lidstaten er al lang geleden aankomen. Maar we vergisten ons wel in de vorm hiervan. Er wordt geen ‘aanmoedigingspremie’ betaald aan de lidstaat die een hervorming (verhoging pensioenleeftijd, verlaging werkloosheidsuitkering, privatisering…) doorvoert, maar de lidstaat wordt op kosten van de Commissie ‘bijgestaan’ door de experts van Deloitte, pwc of aanverwanten…. Het wordt helemaal te gek als men weet dat dezelfde Big Four, die bedrijven adviseren hoe ze zo weinig mogelijk belasting kunnen betalen, aan  de Commissie advies verstrekken over belastingsbeleid en op die manier opnieuw miljoenen binnenrijven…

Philip Lamberts, co-voorzitter van de Groenen in het Europees Parlement, schreef daarover een verontruste brief aan de Commissie, ondertekend door 73 Europarlementsleden. Maar er is geen vuiltje aan de lucht, aldus de Commissie: “Externe contracten hebben de bedoeling om de beste en meest aangepaste oplossing te bieden aan een lidstaat, en dat op de economisch meest voordelige wijze.” (hm)