door Herman Michiel
12 maart 2024
Vakbonden zijn organisaties die, onafhankelijk van politieke partijen, regeringen en bedrijfsbelangen het belang van de werknemers verdedigen. Deze eenvoudige omschrijving bevat echter een belangrijke problematiek. Wie zijn “de werknemers”? Die van een bepaald bedrijf? Van een sector? Van een bepaald land? Op vele manieren kan de ene groep werknemers uitgespeeld worden tegen een andere, tot meerder profijt van de kapitalisten: het ene bedrijf tegen het andere, mannen tegen vrouwen, werknemers hier tegen die in het buitenland, autochtonen en migranten, enzovoort. Elke vakbond die enigszins onafhankelijk optreedt – met uitsluiting dus van staatsgeleide of door een bedrijfsleiding in het leven geroepen ‘gele’ vakbonden – is zich daar terdege van bewust en heeft in zijn basisdocumenten ergens wel een verwijzing naar de werknemers als groep, misschien zelfs als ‘klasse’, en er wordt gewezen op het internationaal karakter van de arbeidersbeweging.
In totale tegenspraak met deze elementaire principes is een recente gezamenlijke oproep aan de Duitse regering (8 februari) van de grote Duitse metaalvakbond IG Metall (IGM), het Duits patronaat van de wapenindustrie BDSV (Bundesverband der Deutschen Sicherheits- und Verteidigungsindustrie) en het Wirtschaftsforum der SPD, de ondernemersvereniging van de SPD, de Duitse sociaaldemocratische partij. Onder de titel “Soevereiniteit en veerkracht verzekeren” met ondertitel “Richtsnoeren en instrumenten voor het industriebeleid voor een duurzame veiligheids- en defensie-industrie” worden de wensen van de wapenindustrie nauwkeurig uiteengezet [1], zelfs uitgesplitst in die van land-, zee- en luchtmacht. Er zijn ook algemene desiderata, zoals de vrijstelling van de EU-regelgeving inzake CO2-gerelateerde kosten, en een gestroomlijnd EU-beleid inzake wapenexportvergunningen. Natuurlijk ook meer overheidsgeld voor het leger; de 100 miljard euro die de Scholz-regering als extra- investering voor defensie vastgelegd heeft is voor deze sociale partners niet genoeg…
Er wordt ook half-verwijtend, half-afgunstig vermeld hoe moeilijk de Duitse private militaire industrie het heeft tegenover bijvoorbeeld de Italiaanse fregattenbouwer Fincantieri of de Franse Naval Group met de staat als grote aandeelhouder, terwijl de Duitse staat zich niet eens mee borg stelt voor risicokapitaal en investeringen.
Als vakbond heeft IG Metall ook wel merkwaardig ‘diepe inzichten’ in wat nodig is voor de verdediging van Duitsland en Europa. Door de veranderde geopolitieke context staan “ Europa, de NAVO en Duitsland met zijn Bundeswehr voor nieuwe uitdagingen. Het doel is om afschrikking te verwekken door meer maatregelen om de defensie- en alliantiecapaciteiten te verbeteren.” “Het doel is om de eerste aanval van de vijand op de buitengrens van de NAVO te weerstaan.” Het is ook belangrijk om de informaties van de geheime diensten” ernstig te nemen” en “in de militaire planning in te passen”.
De IGM-leiding die verantwoordelijk is voor dit kras staaltje van syndicaal machtsmisbruik, en dan nog in een van de sociaal schadelijkste sectoren, heeft gehandeld zonder enig mandaat van haar organisatie. “Waar werd dit plan in de organisatie besproken? vragen de linkse vakbondsmilitanten Van Labour Net Germany zich af. “Nog in oktober verleden jaar sprak de grote meerderheid op de vakbondsdag uit voor diplomatieke onderhandelingen en tegen een spiraal van escalatie en bewapening.”
De leiding van IG Metall, de grootste bond van de vakbondskoepel DGB, hoeft echter niet te vrezen dat ze door de DGB-leiding zal op de vingers getikt worden. Aan het hoofd van DGB staat sinds twee jaar de SPD politica Yasmin Fahimi, die nu haar partijwijsheid in de vakbond kan verspreiden: “Het is nu niet de gepaste tijd voor fundamentele debatten en kritiek op het kapitalisme; het is nu de tijd voor effectief optreden in de reële wereld.”.
[1] Zie »Souveränität und Resilienz sichern – Industriepolitische Leitlinien und Instrumente für eine zukunftsfähige Sicherheits- und Verteidigungsindustrie. Hier downloaden.
Wel Herman , je neemt hier het deksel van een potje, dat door velen wordt gewenst dat het gedekt blijft. Ook in ons land (zie FN bv ) is het “not done” daarover teveel uit te wijden. Het verhaal over deze tegenstellingen doet me denken aan dat oud Grieks drama dat we in de humaniora bespraken : Antigone van Sophocles. Wie de staatswetten van koning Creon overtreedt wordt levend ingemuurd. Dat is Julian Assange overkomen maar ook bv de PVDA toen ze bij de aanvang van het conflict Ukraine-Rusland een kritische noot liet vallen. Voor de Eerste-Minister waren er Poetin aanhangers in het parlement ! En dat werd nog uitvergroot door de mainstream media. We leven in een Westerse wereld die het niet meer weet. De filosoof Hegel verwoordde het heel poëtisch en symbolisch : “Bij valavond vliegt de vogel weg van Minerva ” Minerva de Romeinse godin van de wijsheid met als symbolische voorwerpen de Uil en een Wapenuitrusting. Het Westen zit in die valavond en holt achter de feiten. Welke grootouder zegt vandaag aan zijn kleinkinderen : “Jullie gaan een rooskleuriger toekomst tegemoet dan die wij ooit gekend hebben ” ? We moeten er ons van bewust zijn dat het kapitalisme zich gedraagt als een kameleon om te overleven, gaande van liberalisme – neoliberalisme – illiberalisme – fascisme – nationaal-socialisme. Al deze vormen hebben tot doel dat de elite de scepter in handen blijft houden, en we moeten oppassen dat dit niet overgaat in een dictatuur waar de vrijheid van handelen slechts voorbehouden is aan diegenen die mee in het koor zingen. En dat proces is vandaag de dag gaande, waar tegenspraak gezien wordt als landverraad !
« Pour savoir qui vous dirige vraiment il suffit de regarder ceux que vous ne pouvez pas critiquer ».zei Voltaire.